World Wide Web: uczy czy szkodzi?

Konstantin Ingatiew, Jewgienij Ko艂oti艅ski
Eksperci z Kaspersky Lab

Wi臋kszo艣膰 u偶ytkownik贸w komputer贸w traktuje Internet jako cz臋艣膰 codziennego 偶ycia. Wielu z nich korzysta z niego nieustannie, w pracy i w domu, i nie wyobra偶a sobie 偶ycia bez tego narz臋dzia, co zwa偶ywszy na to, 偶e Internet jest niewyczerpalnym 藕r贸d艂em informacji, nie powinno nas dziwi膰. Ilo艣膰 informacji dost臋pnych w Internecie ju偶 teraz przekroczy艂a 500 miliard贸w gigabajt贸w. Jednak Internet to nie tylko kopalnia danych, ale pe艂ni jeszcze wiele innych funkcji w naszym zabieganym wsp贸艂czesnym 艣wiecie. Ju偶 teraz wykorzystujemy Internet do p艂acenia rachunk贸w, wyszukiwania szko艂y dla dzieci oraz planowania programu urlopu. Jednak Internet, stanowi膮cy w pewnym sensie odbicie realnego 艣wiata - w kt贸rym grasuj膮 ugrupowania przest臋pcze i ekstremistyczne, zorganizowane grupy oszust贸w oraz kwitnie przemyt narkotyk贸w - posiada r贸wnie偶 ciemn膮 stron臋. Nie mo偶emy r贸wnie偶 zapomina膰, 偶e Internet, kt贸ry w ko艅cu zosta艂 stworzony przez doros艂ych, jest skierowany g艂贸wnie do doros艂ych. Wiele portali randkowych oraz stron z tre艣ciami pornograficznymi lub erotycznymi istnieje legalnie, mimo 偶e s膮 one w wi臋kszo艣ci nieodpowiednie dla dzieci.

Tymczasem z ka偶dym rokiem wzrasta liczba dzieci i nastolatk贸w surfuj膮cych po Internecie. Obecnie nieletni stanowi膮 jedn膮 z najaktywniejszych grup u偶ytkownik贸w Sieci. Pokolenie to urodzi艂o si臋 w dobie Internetu i nie mo偶e pami臋ta膰 czas贸w, gdy globalna sie膰 nie istnia艂a. Niestety, ci m艂odzi internauci cz臋sto nie s膮 przygotowani do tego, aby przetwarza膰 ogromn膮 ilo艣膰 niezweryfikowanych, s艂abej jako艣ci i cz臋sto nieaktualnych, a nawet niebezpiecznych informacji, kt贸re mog膮 wyrz膮dzi膰 szkody nie tylko ich komputerom, ale r贸wnie偶 im samym.

Najwi臋kszym niebezpiecze艅stwem, w naszej opinii, jest to, 偶e dziecko mo偶e uzyska膰 dost臋p do informacji nieodpowiednich dla jego wieku. Je偶eli podatny na wp艂ywy umys艂 dziecka trafi w Sieci na potencjalnie szkodliwe informacje przeznaczone dla doros艂ych, mo偶e na tym powa偶nie ucierpie膰.

Prawie ka偶dy rodzic zadaje sobie pytanie, co mo偶e zrobi膰, aby jego dziecko mog艂o wykorzystywa膰 Internet produktywnie, rozszerzaj膮c swoje horyzonty i rozwijaj膮c zdolno艣ci komunikacyjne, nie trafiaj膮c przy tym na szkodliwe informacje. Ponadto, wi臋kszo艣膰 rodzic贸w niepokoi si臋, czy podczas ich nieobecno艣ci ich pociechy przegl膮daj膮 nieodpowiednie tre艣ci.

Warto r贸wnie偶 pami臋ta膰, 偶e dzieci mog膮 trafi膰 na nieodpowiednie strony przypadkiem, staj膮c si臋 ofiar膮 internetowych sztuczek i oszustw marketingowych. Wiele zasob贸w internetowych otwarcie lub podst臋pnie pr贸buje nak艂oni膰 u偶ytkownik贸w do odwiedzenia stron o w膮tpliwej zawarto艣ci. W tym celu wy艣wietlane s膮 niewinnie wygl膮daj膮ce odsy艂acze i banery, okna we flashu, animacje oraz stosowane s膮 inne chytre sztuczki. Wiele stron, kt贸re promuj膮 si臋 w ten spos贸b, mo偶e by膰 zainfekowanych. Dlatego istotna jest nie tylko kontrola rodzicielska nad zasobami internetowymi, ale r贸wnie偶 ochrona rodzicielska w wirtualnym 艣rodowisku internetowym.

Wed艂ug statystyk, 25% dzieci w wieku przedszkolnym korzysta z Internetu bez nadzoru rodzic贸w. Ponad 30% dzieci w wieku poni偶ej 14 lat przypadkiem wesz艂o na strony zawieraj膮ce tre艣ci pornograficzne, podczas gdy 15% mia艂o zetkn臋艂o si臋 z hazardem oraz zasobami prezentuj膮cymi przemoc, alkohol i nadu偶ywanie narkotyk贸w.

B臋d膮c rodzicem, nie spos贸b nie martwi膰 si臋 t膮 sytuacj膮 i nie pr贸bowa膰 na wszelkie sposoby chroni膰 swoje dziecko przed traumatycznymi obrazami oraz potencjalnie szkodliwymi informacjami.

Jak chroni膰 dziecko przed niepo偶膮dan膮 zawarto艣ci膮 Internetu

W ostatnich latach wiele firm zajmuj膮cych si臋 bezpiecze艅stwem komputerowym oferuje "bezpieczne produkty dla domu i rodziny", maj膮ce zapewni膰 dzieciom bezpiecze艅stwo podczas surfowania po Internecie.

R贸wnie偶 Kaspersky Lab oferuje takie rozwi膮zanie: Kaspersky Internet Security zawiera modu艂 kontroli rodzicielskiej ograniczaj膮cy dost臋p dzieci do stron internetowych zawieraj膮cych niechcian膮 zawarto艣膰 i pozwala rodzicom ograniczy膰 czas, jaki ich dzieci sp臋dzaj膮 w Internecie. Przyjrzyjmy si臋, w jaki spos贸b dzia艂a modu艂 kontroli rodzicielskiej firmy Kaspersky Lab.

W jaki spos贸b dzia艂a modu艂 kontroli rodzicielskiej

Domy艣lnie modu艂 kontroli rodzicielskiej nie jest w艂膮czony, dzi臋ki czemu rodzice mog膮 korzysta膰 z Internetu bez ogranicze艅. Mo偶na jednak ustawi膰 aktywowanie tego modu艂u w momencie zalogowania si臋 dziecka w systemie.

Rodzice mog膮 wybra膰 kategorie stron internetowych, kt贸rych nie mog膮 ogl膮da膰 ich dzieci. Mog膮 to by膰 strony z tre艣ciami pornograficznymi, wulgarnym j臋zykiem, oferuj膮ce nielegalne oprogramowanie, bro艅 i narkotyki lub strony zach臋caj膮ce do przemocy i okrucie艅stwa. Rodzice mog膮 r贸wnie偶 blokowa膰 dost臋p swoich dzieci do portali spo艂eczno艣ciowych, poczty elektronicznej, sklep贸w internetowych, system贸w p艂atno艣ci elektronicznej oraz innych zasob贸w.

Je偶eli osob膮, kt贸ra jest online, jest m艂ody u偶ytkownik Internetu, modu艂 kontroli rodzicielskiej monitoruje wy艣wietlane tre艣ci. Je偶eli strona internetowa nale偶y do zakazanej kategorii, produkt zablokuje tak膮 stron臋 i wy艣wietli komunikat o ograniczeniu zawarto艣ci.

Kategorie stron internetowych

Weryfikacja stron umo偶liwia okre艣lanie zawarto艣ci stron internetowych jako nale偶膮cych do jednej ze znanych kategorii.

Technicznie istniej膮 dwie metody kategoryzacji stron internetowych: czarne i bia艂e listy oraz podej艣cie heurystyczne, kt贸re przydziela zasoby sieciowe do okre艣lonych kategorii na podstawie ich cech. Metoda heurystyczna jest bardziej elastyczna i nowoczesna, istnieje jednak ryzyko, 偶e strona zostanie przydzielona do niew艂a艣ciwej kategorii.

Proces weryfikacji wykaza艂, 偶e tylko 3% b艂臋d贸w ma zwi膮zek z niew艂a艣ciw膮 kategoryzacj膮 stron internetowych. Zatem w ogromnej wi臋kszo艣ci przypadk贸w strony internetowe s膮 poprawnie kategoryzowane, a dost臋p do stron jest blokowany zgodnie z regu艂ami ustanowionymi przez rodzic贸w.

 
Rodzaje stron WWW blokowanych przez kontrol臋 rodzicielsk膮

Najwi臋cej blokowanych stron - bo a偶 80% - to witryny zawieraj膮ce tre艣ci pornograficzne lub j臋zyk, kt贸ry nie jest przeznaczony dla dzieci. Pozosta艂e 20% to strony internetowe zawieraj膮ce tre艣ci zwi膮zane z broni膮, hazardem, przemoc膮 itd. Wsp贸艂czynnik ten nie zmieni艂 si臋 znacznie wraz z up艂ywem czasu, co 艣wiadczy o konsekwencji u偶ytkownik贸w Internetu, do kt贸rych w tym przypadku nale偶膮 g艂贸wnie dzieci i nastolatkowie.

Naturalnie statystyki te obejmuj膮 r贸wnie偶 przypadkowe otwarcia niechcianych zasob贸w internetowych, tak jak opisano wy偶ej, jednak odsetek takich incydent贸w jest pomijalny.

Zamiast wniosk贸w...

Wed艂ug najnowszych danych, system kontroli rodzicielskiej w produktach firmy Kaspersky Lab przeznaczonych dla u偶ytkownik贸w indywidualnych przydziela strony internetowe do kategorii "pornografia" ponad 4 miliony razy dziennie. To oznacza, 偶e ka偶dej godziny niepe艂noletni u偶ytkownicy dokonuj膮 oko艂o 160 000 pr贸b uzyskania dost臋pu do stron z tre艣ci膮 dla doros艂ych.

Modu艂 kontroli rodzicielskiej skutecznie blokuje pr贸by uzyskiwania dost臋pu przez dzieci do niepo偶膮danej zawarto艣ci. Naturalnie, tylko rodzice mog膮 decydowa膰, kt贸re kategorie stron internetowych maja by膰 zakazane dla ich dzieci. Tak jak ka偶de inne narz臋dzie, kontrola rodzicielska mo偶e tylko pom贸c rodzicom spe艂nia膰 swoj膮 powinno艣膰, nie mo偶e natomiast i nie powinna ich zast膮pi膰. W ko艅cu najlepsza kontrola rodzicielska wyp艂ywa z wzajemnego zaufania mi臋dzy rodzicami i dzie膰mi.

殴ród艂o:
Kaspersky Lab