Nie istnieje książkowa definicja terminu spyware. Nieformalnie jest on często definiowany jako oprogramowanie, które ma na celu zbieranie danych z komputera i przesyłanie ich do osoby trzeciej bez zgody czy wiedzy właściciela komputera. Działanie spyware obejmuje monitorowanie uderzeń klawiszy, zbieranie poufnych informacji (hasła, numery kart kredytowych, numery PIN itd.), gromadzenie adresów e-mail lub śledzenie, które strony internetowe są odwiedzane. Naturalnie, wpływa to na działanie sieci, spowalniając system, a przez to wywierając wpływ na całą działalność firmy.

Trudności w zdefiniowaniu słowa "spyware" wynikają z tego, że jest to bardzo pojemny termin, obejmujący szerokie spektrum złośliwych programów. Większość definicji tego terminu obejmuje nie tylko adware, "pornware" i "riskware", ale również wiele programów trojańskich z grupy backdoor, proxy i PSW. Programy takie istnieją już od prawie 10 lat. Najpierw pojawiły się programy, które kradły hasła zabezpieczające konta AOL. Wtedy jednak nie były nazywane programami spyware.

Chociaż programy spyware nie są nowością, w ostatnich latach zwiększyło się wykorzystywanie ich do szkodliwych celów. Wzrosło zainteresowanie nimi zarówno ze strony mediów, jak i twórców spyware.

W sierpniu 2005 roku ASC [Anti-Spyware Coalition] opracowała definicję programu spyware. Zgodnie z nią, "spyware i inne potencjalnie niepożądane technologie" to takie, które "zmniejszają kontrolę użytkowników" nad istotnymi zmianami mającymi wpływ na ich prywatność lub bezpieczeństwo systemów; wykorzystaniem zasobów systemowych, łącznie z tym, jakie programy zainstalowane są na komputerze; zbieraniem, wykorzystaniem i rozpowszechnianiem ich prywatnych danych lub jakichkolwiek innych poufnych informacji".

Definicja ta, podobnie jak inne, obejmuje całe spektrum złośliwych programów.