Ewolucja spamu: stycze艅 - czerwiec 2009
Podsumowanie p贸艂rocza
- Kryzys gospodarczy nie wp艂yn膮艂 na ilo艣膰 spamu: spam stanowi艂 艣rednio 85,5% ruchu pocztowego.
- Zainfekowane za艂膮czniki zosta艂y wykryte w 0,3% wiadomo艣ci.
- 0,6% wszystkich wiadomo艣ci zawiera艂o odsy艂acze do stron phishingowych.
- G艂贸wnym 藕r贸d艂em spamu by艂y kraje azjatyckie i Ameryki 艁aci艅skiej, kt贸re zast膮pi艂y dominuj膮ce wcze艣niej pa艅stwa Europy Zachodniej, Stany Zjednoczone i Rosj臋.
- W czasie kryzysu zmniejszy艂a si臋 ilo艣膰 spamu reklamuj膮cego ma艂e i 艣rednie przedsi臋biorstwa.
- Spam reklamuj膮cy us艂ugi spamerskie cz臋艣ciowo zast膮pi艂 wiadomo艣ci zawieraj膮ce oferty konkretnych towar贸w i us艂ug.
Spam w ruchu pocztowym
Spam w ruchu pocztowym, I p贸艂rocze 2009
W pierwszej po艂owie 2009 roku spam stanowi艂 艣rednio 85,5% ruchu pocztowego. Najmniejsza ilo艣膰 spamu (72,8%) zosta艂a odnotowana 26 kwietnia, najwi臋ksza natomiast (93%) 22 lutego. 0,3% wiadomo艣ci spamowych zawiera艂o zainfekowane za艂膮czniki.
Kryzys finansowy, kt贸ry rozpocz膮艂 si臋 jesieni膮 zesz艂ego roku, nie wp艂yn膮艂 na og贸ln膮 ilo艣膰 spamu w ruchu pocztowym: odsetek spamu w pierwszej po艂owie 2009 roku nie r贸偶ni si臋 znacznie w por贸wnaniu z pierwsz膮 po艂ow膮 2008 roku.
Phishing
Spam phishingowy charakteryzowa艂 si臋 og贸lnym spadkiem.
Wiadomo艣ci phishingowe, I po艂owa 2009 r.
W pierwszej po艂owie 2009 roku wiadomo艣ci phishingowe stanowi艂y 0,6% ruchu pocztowego. Ich liczba spada艂a z miesi膮ca na miesi膮c (z wyj膮tkiem maja). W pierwszym kwartale 2009 roku phishingowe e-maile stanowi艂y 0,78% ruchu pocztowego, a w drugim kwartale 2009 roku ich liczba spad艂a do 0,49%.
Systemy chroni膮ce przed phishingiem oferuj膮 teraz u偶ytkownikom lepsz膮 ochron臋 przed tym rodzajem oszustwa. W rezultacie, cyberprzest臋pcy uwa偶aj膮 teraz phishing za mniej dochodow膮 i atrakcyjn膮 taktyk臋.
G艂贸wne cele atak贸w phishingowych
Organizacje, kt贸re stanowi艂y cel atak贸w phishingowych, I po艂owa 2009 r.
G艂贸wnym celem phisher贸w nadal jest system PayPal, na drugim miejscu znajduje si臋 natomiast eBay. Ponad 60% wiadomo艣ci phishingowych zosta艂o rzekomo wys艂anych z tych dw贸ch organizacji. PayPal, eBay oraz najwi臋ksze banki prowadzi艂y aktywn膮 kampani臋 u艣wiadamiaj膮c膮 u偶ytkownik贸w o zagro偶eniach zwi膮zanych z phishingiem. W rezultacie, u偶ytkownicy takich system贸w stali si臋 ostro偶niejsi, a ataki phishingowe mniej skuteczne. Jednocze艣nie ataki phishingowe na mniej rozpowszechnione serwisy nie by艂y szczeg贸lnie lukratywne. Czynniki te mog膮 przyczynia膰 si臋 do stopniowego spadku ilo艣ci spamu phishingowego.
殴r贸d艂a spamu w rosyjskim Internecie: przesuni臋cie ze Wschodu na Zach贸d
Pa艅stwa
W ci膮gu ostatnich sze艣ciu miesi臋cy nast膮pi艂y du偶e zmiany na li艣cie dziesi臋ciu pa艅stw stanowi膮cych g艂贸wne 藕r贸d艂o spamu. Coraz mniej spamu pochodzi z Hiszpanii i W艂och, kt贸re wcze艣niej znajdowa艂y si臋 na trzecim i czwartym miejscu. Pa艅stwa te s膮 obecnie poza pierwsz膮 dziesi膮tk膮, podobnie jak Ukraina i Niemcy. Wi臋cej spamu pochodzi teraz z Indii, Tajlandii, Rumunii i Polski - wszystkie z tych pa艅stw znalaz艂y si臋 w pierwszej dziesi膮tce.
Dziesi臋膰 g艂贸wnych 藕r贸de艂 spamu (II po艂owa 2008 r.; I po艂owa 2009 r.)
Rosja i Stany Zjednoczone nadal stanowi膮 g艂贸wne 藕r贸d艂a spamu, jednak w drugiej po艂owie 2009 roku mog膮 straci膰 swoj膮 pozycj臋, poniewa偶 ilo艣膰 spamu wysy艂anego z tych pa艅stw spada. W drugim p贸艂roczu 2008 roku z Rosji pochodzi艂o 22% spamu, ale w pierwszym p贸艂roczu 2009 roku wys艂ano stamt膮d tylko 11%. Odsetek spamu pochodz膮cego ze Stan贸w Zjednoczonych r贸wnie偶 spad艂 z 16% do 10%.
Do czerwca tylko 8% spamu zosta艂o wys艂ane z Rosji. Mimo sukces贸w w walce ze spamem w Rosji, ostateczne zwyci臋stwo nie zosta艂o jeszcze osi膮gni臋te i istnieje prawdopodobie艅stwo, 偶e spam wysy艂any z Rosji b臋dzie kszta艂towa艂 si臋 na stabilnym poziomie 8-10%.
Biznes spamowy zacz膮艂 rozkwita膰 w Indiach. W 2008 roku z pa艅stwa tego pochodzi艂o 2% spamu, natomiast w pierwszym kwartale 2009 roku odsetek ten zwi臋kszy艂 si臋 do 4%. W czerwcu odnotowali艣my rekordow膮 ilo艣膰 spamu (10%) w rosyjskim Internecie pochodz膮c膮 z Indii, natomiast w pierwszej po艂owie 2009 roku 艣rednia ilo艣膰 wiadomo艣ci spamowych z Indii wynosi艂a 7%. Spamerzy skoncentrowali si臋 na Indiach z kilku powod贸w: z jednej strony, jako kraj rozwijaj膮cy si臋 Indie zaczynaj膮 wykorzystywa膰 najnowsze technologie internetowe, 艂膮cznie z rozpowszechnionym dost臋pem do Internetu. Z drugiej strony, u偶ytkownicy z tego kraju s膮 s艂abo zabezpieczeni, co skutkuje masowymi infekcjami szkodliwym oprogramowaniem, kt贸rych celem jest stworzenie botnet贸w wykorzystywanych do wysy艂ania spamu.
Zwi臋kszy艂a si臋 r贸wnie偶 ilo艣膰 spamu pochodz膮cego z Turcji: w drugiej po艂owie 2008 roku spam pochodz膮cy z Turcji stanowi艂 jedynie 3%, jednak w pierwszej po艂owie 2009 roku jego ilo艣膰 zwi臋kszy艂a si臋 ponad dwukrotnie, do 6,6%.
Zmieni艂a si臋 te偶 lista pa艅stw europejskich, kt贸re stanowi膮 g艂贸wne 藕r贸d艂a spamu. W 2008 roku najwi臋kszymi 藕r贸d艂ami spamu w Europie by艂a Hiszpania, W艂ochy i Ukraina. Obecnie na szczycie tej listy znajduj膮 si臋 Polska, Rumunia oraz W艂ochy.
Tabela 1. 10 najwi臋kszych europejskich 藕r贸de艂 spamu
Polska | 4,30% | 2,30% |
Rumunia | 3,00% | 2,00% |
W艂ochy | 2,60% | -2,40% |
Ukraina | 2,00% | -1,00% |
Hiszpania | 1,90% | -3,30% |
Niemcy | 1,90% | -1,30% |
Wielka Brytania | 1,60% | -0,40% |
Republika Czeska | 1,10% | 0,70% |
Francja | 1,00% | -1,60% |
W臋gry | 0,90% | 0,50% |
Og贸lnie, ilo艣膰 spamu pochodz膮cego z pa艅stw zachodnioeuropejskich znacznie spad艂a, wzros艂a natomiast ilo艣膰 spamu wysy艂anego z pa艅stw Europy Wschodniej.
Regiony
Je偶eli chodzi o g艂贸wne regionalne 藕r贸d艂a spamu, nast膮pi艂o og贸lne przesuni臋cie z Zachodu na Wsch贸d. Z pa艅stw azjatyckich wysy艂anych jest teraz prawie dwukrotnie wi臋cej spamu. W drugiej po艂owie 2008 roku wzrost spamu pochodz膮cego z Azji wynosi艂 18%, natomiast w pierwszej po艂owie 2009 roku 35%. Zwi臋kszy艂a si臋 r贸wnie偶 ilo艣膰 spamu z pa艅stw Ameryki 艁aci艅skiej i Europy Wschodniej (z wy艂膮czeniem Rosji). Ilo艣膰 spamu wysy艂anego z pa艅stw Europy Zachodniej spad艂a w por贸wnaniu z drug膮 po艂ow膮 2008 roku o prawie po艂ow臋. W drugiej po艂owie 2008 roku z pa艅stw Europy Zachodniej wys艂ano oko艂o 20% spamu, podczas gdy w pierwszej po艂owie 2009 roku zaledwie 12%.
殴r贸d艂a spamu: II po艂owa 2008, I po艂owa 2009
Przesuni臋cie 藕r贸de艂 spamu z Zachodu na Wsch贸d spowodowane jest kilkoma czynnikami: z jednej strony Stany Zjednoczone oraz kraje Europy Zachodniej sta艂y si臋 bardziej proaktywne w zwalczaniu spamu. Pa艅stwa te zamyka艂y strony hostingowe spamer贸w, usprawni艂y prawo, a nawet doprowadzi艂y do postawienia przed s膮dem kilku spamer贸w. Z tego powodu wysy艂anie spamu z Europy Zachodniej i Stan贸w Zjednoczonych sta艂o si臋 ryzykowne dla spamer贸w. Jednocze艣nie, pa艅stwa azjatyckie i Ameryki 艁aci艅skiej, jak r贸wnie偶 Europy Wschodniej (z wyj膮tkiem Rosji) zaczynaj膮 by膰 bardziej atrakcyjne dla spamer贸w; liczba u偶ytkownik贸w Internetu w tych regionach znacznie wzrasta, a dost臋p do Internetu staje si臋 coraz bardziej powszechny. Co wi臋cej, internauci z tych pa艅stw zwykle s膮 s艂abiej zabezpieczeni przed szkodliwym oprogramowaniem i mniej 艣wiadomi cyberzagro偶e艅.
G艂贸wne 藕r贸d艂a spamu w mniejszym lub wi臋kszym stopniu przesun臋艂y si臋 z pa艅stw Europy Zachodniej, Stan贸w Zjednoczonych oraz Rosji do Azji i Ameryki 艁aci艅skiej. S膮 to prawdopodobnie dobre wiadomo艣ci dla u偶ytkownik贸w ko艅cowych, tzn. ci, kt贸rzy nie maj膮 偶adnych partner贸w w tych regionach, mog膮 po prostu nie otwiera膰 wiadomo艣ci pochodz膮cych z Ameryki 艁aci艅skiej lub kraj贸w azjatyckich. W przypadku takich os贸b, prosta modyfikacja konfiguracji filtra spamu mog艂aby zmniejszy膰 ilo艣膰 przychodz膮cego spamu o po艂ow臋.
Spam wed艂ug kategorii
Najpopularniejsze kategorie spamu, I po艂owa 2009 r.
- Leki oraz towary i us艂ugi zwi膮zane ze zdrowiem - 22,1% (+2,4%)
- Us艂ugi reklamy internetowej - 16,6% (+10,9%)
- Spam dla doros艂ych - 11% (-8,8%)
- Edukacja - 10,4% (+0,8%)
- Podrabiane towary luksusowe - 7,4% (+1,2%).
Czwarty rok z rz臋du najpopularniejszym rodzajem spamu s膮 Leki oraz towary i us艂ugi zwi膮zane ze zdrowiem. Wi臋kszo艣膰 wiadomo艣ci z tej kategorii reklamuje takie specyfiki jak Viagra czy Cialis, jak r贸wnie偶 pigu艂ki odchudzaj膮ce i suplementy diety.
Drugie miejsce zajmuj膮 us艂ugi reklamy internetowej, kt贸re zast膮pi艂y kategorie b臋d膮ce zwykle na prowadzeniu. W 2008 roku us艂ugi reklamy internetowej znajdowa艂y si臋 na si贸dmym miejscu.
Spam dla doros艂ych, mimo znacznego spadku liczby wiadomo艣ci z tej kategorii, nadal zajmuje trzecie miejsce. W por贸wnaniu z zesz艂ym rokiem, liczba takich wiadomo艣ci zmniejszy艂a si臋 o prawie po艂ow臋. Wynika to prawdopodobnie z tego, 偶e ten rodzaj spamu stanowi膮 w wi臋kszo艣ci wiadomo艣ci e-mail, kt贸rych celem jest zwabienie u偶ytkownik贸w na fa艂szywe strony internetowe, gdzie cyberprzest臋pcy pr贸buj膮 wy艂udzi膰 od nich pieni膮dze, nak艂aniaj膮c do wys艂ania SMS-贸w na kr贸tkie numery o podwy偶szonej op艂acie. Taka sztuczka jest skuteczna do czasu, gdy zostanie wykryta; w rezultacie cykl 偶ycia tego rodzaju oszustwa jest do艣膰 kr贸tki i ilo艣膰 spamu dla doros艂ych spada.
Kryzys gospodarczy i jego wp艂yw na spam
Kryzys gospodarczy nie wp艂yn膮艂 na g艂贸wne kategorie spamu, zmieni艂 si臋 jednak ich rozk艂ad.
Kategorie wzrostowe
Przede wszystkim kryzys spowodowa艂 wzrost liczby reklam us艂ug spamerskich. Wygl膮da na to, 偶e z powodu kryzysu spamerzy stracili cz臋艣膰 swoich sta艂ych klient贸w i przeznaczyli swoje nowo nabyte zasoby na reklamowanie w艂asnych us艂ug w nadziei zyskania nowych klient贸w.
Spam reklamuj膮cy us艂ugi spamer贸w, I po艂owa 2008/I po艂owa 2009
W pierwszej po艂owie 2008 roku, zanim kryzys gospodarczy dotkn膮艂 Rosj臋, spam z kategorii us艂ugi reklamy internetowej stanowi艂 oko艂o 4,3%. Natomiast w pierwszej po艂owie 2009 roku odsetek ten wzr贸s艂 do 16,6%.
W por贸wnaniu z zesz艂ym rokiem znacznie wzros艂a r贸wnie偶 ilo艣膰 spamu z kategorii nieruchomo艣ci. W wi臋kszo艣ci przypadk贸w ten rodzaj spamu reklamuje lokale na wynajem. W kwietniu tego typu oferty stanowi艂y 69% spamu z kategorii nieruchomo艣ci.
Spam z kategorii nieruchomo艣ci, I po艂owa 2008/ I po艂owa 2009
Po utracie lokator贸w na skutek recesji najmuj膮cy zacz臋li aktywnie reklamowa膰 swoje lokale. Niekt贸re znane agencje nieruchomo艣ci mog膮 teraz wykorzystywa膰 spam jako stosunkowo niedrogi spos贸b reklamowania swoich us艂ug.
Kategorie spadkowe
Wygl膮da na to, 偶e ma艂e i 艣rednie przedsi臋biorstwa (podgrupa kategorii inne towary i us艂ugi) zmniejszy艂a wydatki na reklam臋 spamow膮.
Spam z kategorii inne towary i us艂ugi, I po艂owa 2008/ I po艂owa 2009
W por贸wnaniu z tym samym okresem w 2008 roku ilo艣膰 spamu z kategorii inne towary i us艂ugi spad艂a 艣rednio o 4%.
Przed kryzysem sporo klient贸w zamawia艂o wysy艂ki spamu z kategorii podr贸偶e i turystyka. W 2008 roku wiadomo艣ci z tej kategorii stanowi艂y 8% spamu. W pierwszej po艂owie 2009 roku ilo艣膰 tego rodzaju spamu zmniejszy艂a si臋 o po艂ow臋 i stanowi teraz zaledwie 4%. Spadek ten ma wyra藕ny zwi膮zek z globalnym kryzysem. Wiele os贸b znajduje si臋 teraz w gorszej sytuacji finansowej ni偶 w 2008 roku, dlatego ogranicza wydatki na podr贸偶e i wakacje.
Spam z kategorii podr贸偶e i turystyka zwykle podlega sezonowym zmianom; jednak bior膮c pod uwag臋 sytuacj臋 gospodarcz膮, w tym roku zmiany te by艂y mniej wyra藕ne.
Spam z kategorii podr贸偶e i turystyka, I po艂owa 2008/I po艂owa 2009
W pierwszych pi臋ciu miesi膮cach 2009 roku ilo艣膰 spamu edukacyjnego spad艂a o 艣rednio 25%. Jednak w czerwcu, w zwi膮zku z egzaminami w szko艂ach i na uniwersytetach, ilo艣膰 spamu z tej kategorii powr贸ci艂a do poziomu sprzed kryzysu.
Spam edukacyjny, I po艂owa 2008/ I po艂owa 2009
Kryzys gospodarczy wywar艂 wyra藕ny wp艂yw na spam reklamuj膮cy towary i us艂ugi oferowane przez firmy prowadz膮ce legalny biznes. Kategoria ta stanowi oko艂o 35% spamu. Dla por贸wnania, w pierwszej po艂owie 2008 roku (tj. przed recesj膮) ten rodzaj spamu stanowi艂 oko艂o 45%. Mimo wzrastaj膮cej ilo艣ci spamu zwi膮zanego z nieruchomo艣ciami og贸lna liczba wiadomo艣ci reklamuj膮cych towary i us艂ugi legalnie dzia艂aj膮cych firm spad艂a o prawie jedn膮 czwart膮.
Sytuacja gospodarcza mia艂a wp艂yw na pozosta艂e 65% spamu, kt贸re obejmuj膮 reklamy towar贸w i us艂ug na czarnym rynku oraz, w mniejszym stopniu, oszuka艅czy spam. Powody s膮 oczywiste: po pierwsze, anonimowo艣膰 sprawia, 偶e cyberprzest臋pcy mniej ryzykuj膮, znajduj膮c sobie klient贸w przy u偶yciu spamu ni偶 przy pomocy innych metod; ponadto, rodzi to mniej rozterek moralnych. Po drugie, niekt贸re rodzaje oszustwa (takie jak phishing) po prostu nie mog艂yby istnie膰 bez spamu, kt贸ry stanowi ich integralny sk艂adnik. Wreszcie, wiele grup cyberprzest臋pczych posiada w艂asne botnety, a tym samym mo偶liwo艣膰 przeprowadzania masowych wysy艂ek spamu przy minimalnych kosztach.
Rozmiar i rodzaj wiadomo艣ci spamowych
Rozk艂ad spamu wed艂ug rozmiaru
Wi臋kszo艣膰 wiadomo艣ci spamowych ma rozmiar 10 KB lub mniejszy. Zwi臋kszy艂a si臋 ilo艣膰 najmniejszych wiadomo艣ci spamowych (do 5 KB): w pierwszej po艂owie 2009 roku wiadomo艣ci tego rozmiaru stanowi艂y 58% spamu (dla por贸wnania, w 2006 roku ich odsetek wynosi艂 46%). Przewa偶aj膮ca wi臋kszo艣膰 takich wiadomo艣ci zawiera odsy艂acze do stron internetowych. Tekst takich e-maili oraz strony, do kt贸rych prowadz膮 takie odsy艂acze, r贸偶ni膮 si臋 w zale偶no艣ci od wiadomo艣ci, nawet je偶eli wszystkie wiadomo艣ci s膮 wysy艂ane w tej samej wysy艂ce spamowej. Strony reklamuj膮ce zlokalizowane s膮 w tanich domenach (takich jak .cn) lub w domenach wykorzystuj膮cych darmowe us艂ugi hostingowe. Spamerzy stosuj膮 takie taktyki w celu obej艣cia filtr贸w spamowych.
Podobnie jak wcze艣niej, wi臋kszo艣膰 wiadomo艣ci spamowych (45%) jest wysy艂anych w formacie czystego tekstu.
Rozk艂ad wiadomo艣ci spamowych wed艂ug rodzaju
Spam graficzny
Spam zawieraj膮cy obrazy stanowi obecnie prawie 15%. Odsetek ten spowodowany jest wzrostem liczby spamer贸w reklamuj膮cych swoje us艂ugi; wi臋kszo艣膰 takich reklam jest wysy艂anych w formie obrazu. Spamerzy maj膮 dwa cele: obej艣cie filtr贸w spamowych oraz uatrakcyjnienie swoich reklam. Nale偶y podkre艣li膰, 偶e nie tylko programi艣ci, ale r贸wnie偶 profesjonalni graficy i eksperci ds. marketingu pracuj膮 nad wysy艂kami spamowymi.
Obrazy cz臋sto oferuj膮 (fa艂szyw膮) mo偶liwo艣膰 wypisania si臋 z list mailingowych.
Fragment wiadomo艣ci spamowej
Wi臋kszo艣膰 wiadomo艣ci zawieraj膮cych obrazy zawiera r贸wnie偶 tekst. W niekt贸rych przypadkach, komunikat reklamowy oraz informacje kontaktowe stanowi膮 cz臋艣膰 obrazu, a tekst jest umieszczony tylko po to, 偶eby stworzy膰 "szum" zwi臋kszaj膮cy szanse na obej艣cie filtr贸w spamowych. W innych przypadkach, tekst w wiadomo艣ci zawiera informacje kontaktowe (zwykle odsy艂acz do strony internetowej), a obraz ma na celu przykucie uwagi czytelnika.
Wnioski
Kraje, kt贸re stanowi膮 teraz g艂贸wne 藕r贸d艂a spamu, zlokalizowane s膮 bardziej na Wschodzie ni偶 na Zachodzie. Kraje azjatyckie i Ameryki 艁aci艅skiej, jak r贸wnie偶 Europy Wschodniej (z wy艂膮czeniem Rosji) staj膮 si臋 bardziej atrakcyjne dla spamer贸w, poniewa偶 u偶ytkownicy z tych region贸w s膮 s艂abo zabezpieczeni przed cyberzagro偶eniami.
Trudno powiedzie膰, jak d艂ugo utrzyma si臋 obecny trend. Mo偶emy jednak przyj膮膰, 偶e wraz ze wzrostem 艣wiadomo艣ci kwestii bezpiecze艅stwa w艣r贸d u偶ytkownik贸w ze wschodnich kraj贸w rozk艂ad zainfekowanych maszyn wysy艂aj膮cych spam wyr贸wna si臋. Poniewa偶 technologie komputerowe (dzi臋ki jawno艣ci i dost臋pno艣ci informacji) rozwijaj膮 si臋 szybciej ni偶 gospodarka (z powodu wi臋kszej przejrzysto艣ci i dost臋pu do informacji), mo偶liwe, 偶e obecny trend odwr贸ci si臋, zanim jeszcze kraje rozwijaj膮ce si臋 stan膮 si臋 w pe艂ni rozwini臋te.
Wbrew naszym przewidywaniom udzia艂 wiadomo艣ci phishingowych odnotowa艂 spadek. Zak艂adali艣my, 偶e kryzys przyczyni si臋 do wzrostu liczby tych oszuka艅czych wiadomo艣ci; phisherzy zwykle pr贸buj膮 wykorzystywa膰 negatywne sytuacje do siania paniki w艣r贸d u偶ytkownik贸w i sk艂onienia ich do ujawnienia osobistych informacji. Jednak wygl膮da na to, 偶e zastosowane przez najwi臋ksze systemy p艂atno艣ci i banki 艣rodki ochrony przed phishingiem, jak r贸wnie偶 zwi臋kszona 艣wiadomo艣膰 cyberzagro偶e艅 zmniejszaj膮 skuteczno艣膰 poczyna艅 oszust贸w internetowych.
Kryzys, mimo 偶e nie wp艂yn膮艂 na og贸ln膮 ilo艣膰 spamu w ruchu pocztowym, spowodowa艂 znacz膮ce zmiany w rozk艂adzie spamu wed艂ug kategorii. W szczeg贸lno艣ci dotyczy to spamu reklamuj膮cego us艂ugi spamer贸w, kt贸ry teraz stanowi rekordowy odsetek - 16,6%. Jednocze艣nie ca艂kowita ilo艣膰 spamu oferuj膮cego towary i us艂ugi w sektorze realnej gospodarki spad艂a o 10%. W rocznym raporcie dotycz膮cym spamu w 2008 r. zauwa偶yli艣my, 偶e ten rodzaj spamu 艣wiadczy o zdrowej kondycji ma艂ych i 艣rednich firm w czasach kryzysu gospodarczego. W por贸wnaniu z tym samym okresem w 2008 roku wysy艂ki spamowe zawiera艂y mniej ofert firm turystycznych i edukacyjnych, jak r贸wnie偶 reklam r贸偶nych towar贸w i us艂ug. (Jednak odsetek tych kategorii spamu zwi臋kszy艂 si臋 nieznacznie w czerwcu). Jak d艂ugo utrzymaj膮 si臋 te trendy - czas poka偶e.
殴r贸d艂o:![]() |